Cahide Tamer Tarihî Yapılar Restorasyon Projeleri Koleksiyonu, Erken Cumhuriyet Dönemi’nin ilk kadın yüksek mimar ve restoratörlerinden biri olan Cahide Tamer’in (1915-2005) 1943-1974 yıllarını kapsayan kariyeri boyunca yer aldığı restorasyon projelerine ilişkin belge, yazışma, fotoğraf, çizim ve plan gibi farklı türde arşivsel materyali içerir.
2018 sonunda devri gerçekleşen koleksiyon, Koç Üniversitesi Stavros Niarchos Vakfı, Geç Antik Çağ ve Bizans Araştırmaları Merkezi (GABAM, Barış Altan) girişimiyle kızı Ayşe Nur Ökten tarafından Suna Kıraç Kütüphanesine bağışlanmıştır. Koleksiyondaki belgelerin tasnif, tanımlama (GABAM, Ali Öz) ve çeviri işlemleri 2019-2020 yılları kapsamında GABAM tarafından desteklenmiştir.
Atina’da bulunan Müziğin Dostları Derneği ile ortaklaşa olarak GABAM, Bizans dönemi müzik aletlerine odaklanan ve 2 yıl sürecek araştırma projesini Nisan 2018’de başlattı. Projenin temel amacını, Bizans dönemi müzik aletlerine ait kapsamlı bir dokümantasyona ek olarak araştırmacılar için bir veritabanı, genel kullanıcılar için bir dijital sergi ve eğitim amaçlı uygulamaların olduğu bir web portalının tasarlanması ve geliştirilmesi oluşturmaktadır.
GABAM tarafından 2017 yılında başlatılan ve 40 kişilik uluslararası bir ekiple yürütülen proje, bir bölümü UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde bulunan İstanbul Surları’nı dijital bir platforma aktarmaktadır.
Proje sayfası interaktif bir harita üzerinde yer alan ve anıtın 6000’den fazla yeni fotoğrafıyla desteklenen bir mimari envanterin yanı sıra 40’tan fazla özgün ve bilimsel makale içermektedir.
Türkiye’deki üniversitelerde akademik bir disiplin olarak yirminci yüzyılın ortalarında gelişmeye başlayan Bizans çalışmalarının tarihçesine ışık tutmayı amaçlayan bir sözlü tarih projesidir. Türkiye’de Bizans alanında yürütülen akademik çalışmaların ortaya çıkışına tanıklık etmiş, gelişimine yön vermiş ve ilerlemesine katkıda bulunmuş bilim insanları ile sözlü tarih görüşmeleri gerçekleştirilmiştir. Bizans alanında uzmanlaşan 35 akademisyen ve araştırmacının kişisel yolculuklarının, tanıklıklarının ve değerlendirmelerinin toplumsal belleğe kazandırılması hedeflenmiştir. Araştırmacılar, Türkiye’de Bizans çalışmalarının tarih yazımı için değerli bir derleme oluşturan bu projenin birinci fazında gerçekleştirilen 25 sözlü tarih görüşmesinin İngilizce altyazılı videolarına GABAM internet sitesinden erişebilirler. Projenin ikinci fazında gerçekleştirilen 10 görüşmenin videosu ve görüşmelerin Türkçe ve İngilizce metinleri de araştırmacıların erişimine sunulacaktır.
İstanbul’daki Bizans anıtlarına ait bir dijijal fotoğraf arşivi oluşturma projesidir. Arşivin çekirdeğini Tarihi Yarımada’daki anıtlar oluşturmaktadır. Arşive ile ilgili detaylı bilgiye aşağıki linkten ulaşılabilir.
İstanbul’un en eski mimari strüktürü olan rotunda Roma dönemine ait bir yapıdır. Bodrum Camisi olarak kullanılan Myraleion manastırı ve imparator Romanos I. Lekapenos’un saray kompleksine bitişik olan rotunda, mimari olarak Roma’daki Panteon’a benzemektedir. Yapının kubbesi yıkıldıktan sonra Bizans döneminde sütun dizilerinin taşıdığı tonozlarla örtülerek manastır ve sarayın su ihtiyacını karşılamak üzere sarnıca dönüştürülmüştür. Daha önce iç mekanı çarşı olarak kullanılan rotunda, 2018 yılının başlarında restorasyon amacıyla boşaltılana kadar mimari olarak belgelenememişti. Boşaltıldığı haberi aldıktan sonra, GABAM harekete geçmiş ve hem rotunda hem de Myraleion kilisesi rölöveleri alınmış, rotundanın detaylı fotoğrafları çekilmiştir. Rotundada ilk kez gerçekleştirilen bu belgeleme çalışması, hazırlanmakta olan yayında kullanılacaktır.
Konstantinopolis’in Asya Yakası’nda Bizans imparatorlarının yazlık sarayı olan, İstanbul Arkeoloji Müzeleri tarafından 2012 yılından beri kazı çalışmaları yürütülen yapının belgelenmesi 2016 yılında GABAM tarafından gerçekleştirildi. Yaklaşık 5500 m2’lik bu alan İstanbul’da kazısı gerçekleştirilen en geniş arkeolojik alanlardan biridir. Yapı 32 günlük saha ve 67 günlük ofis çalışması ile lazer tarayıcı ile belgelendi. Kazı sonuçlarının GABAM ile İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nin ortaklığında 2021 yılında yayınlanması planlanmaktadır.