Üniversite reformuyla 1933 yılında İstanbul Üniversitesinin ve 1935 yılında Ankara Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesinin kurulmasının ardından bu üniversitelere davet edilen yabancı bilim insanları Bizans tarihi ve sanatı dersleri vermeye başlayarak Türk üniversitelerinde Bizans alanındaki akademik çalışmalarının ilk tohumlarını atmışlardır.

1955 yılında 10. Uluslararası Bizans Çalışmaları Kongresi’nin İstanbul’da toplanması için gösterilen gayretler Bizans alanındaki akademik çalışmaların gelişiminin yanı sıra özellikle İstanbul'daki Bizans anıtlarının belgelenmesi ve korunması için yürütülen çalışmalar açısından önemlidir. Ancak 15-21 Eylül tarihleri arasında düzenlenen uluslararası kongre, kongreden kısa bir süre önce yaşanan 6-7 Eylül olaylarının gölgesinde kalmıştır.

Yabancı bilim insanlarının ayrılmasının ardından İstanbul Üniversitesindeki Bizans sanatı derslerini vermeye başlayan Semavi Eyice akademik kariyeri boyunca Bizans sanatı alanındaki araştırmaları ve bilimsel üretimi ile Bizans çalışmalarına büyük katkı sağlamıştır. 1963 yılında İstanbul Üniversitesinde Bizans sanatı kürsüsünün kurulmasına önderlik etmiş ve 1964 yılında kürsünün başkanı olarak atanmıştır.

Hacettepe Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümünün kuruluş yıllarında Bizans sanatı dersleri Semavi Eyice tarafından verilmeye başlanmıştır. 1973 yılında Semavi Eyice’nin öğrencilerinden Ebru Parman’ın ve 1975 yılında doktora eğitimini Almanya’da tamamlayan Yıldız Ötüken’in Hacettepe Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümüne katılmalarıyla Bizans çalışmaları yeni bir akademik merkeze sahip olmuş ve burada yetişen öğrenciler ilerleyen yıllarda Bizans sanat tarihi çalışmalarının Anadolu’daki birçok üniversiteye taşınmasını sağlamışlardır.

Doktorasını ABD’de tamamladıktan sonra 1990 yılında Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümüne katılan Nevra Necipoğlu tarafından 1999 yılında “Bizans İstanbulu: Anıtlar, Topoğrafya ve Gündelik Yaşam” isimli uluslararası bir konferans düzenlenmiştir. 1955 yılında İstanbul’da düzenlenen 10. Uluslararası Bizans Çalışmaları Kongresinden 44 yıl sonra ilk defa Türkiye’de Bizans konulu bir uluslararası bilimsel etkinlik gerçekleşmiş ve Türkiye’de çalışmalarını yürüten bilim insanlarını dünyanın önde gelen Bizans uzmanlarıyla bir araya getirmiştir.

2001 yılında Türk Tarih Kurumu bünyesinde Bizans/Doğu Roma İncelemeleri Türkiye Milli Komitesi’nin kurulması ve Uluslararası Bizans Çalışmaları Komitesi üyeliğine kabul edilmesi Bizans alanındaki çalışmaların kurumsallaşması sürecinde önemli bir gelişmedir. Komitenin onursal başkanı Semavi Eyice olup ilk seçilen başkan olan Işın Demirkent’in vefatından sonra komiteye Melek Delilbaşı başkanlık etmiştir. Komitenin genel sekreterliğini kuruluşundan itibaren Nevra Necipoğlu yapmaktadır.

2007 yılında düzenlenmeye başlayan ve üç yılda bir düzenlenmekte olan Uluslararası Sevgi Gönül Bizans Araştırmaları Sempozyumu Türkiye’de yürütülmekte olan akademik çalışmaların uluslararası alanda görünürlüğünü sağlamasının yanı sıra yayınları ve Türkiye’de Bizans alanında çalışan araştırmacıları dünyanın önde gelen Bizans uzmanlarıyla buluşturması açısından da önemli katkılar sağlamaktadır.

2015 yılında Koç Üniversitesi ve Boğaziçi Üniversitesi nezdinde ardı ardına iki Bizans araştırma merkezi kuruldu: Koç Üniversitesi – Stavros Niarchos Vakfı, Geç Antik Çağ ve Bizans Araştırmaları Merkezi (GABAM) ve Boğaziçi Üniversitesi Bizans Çalışmaları Araştırma Merkezi. Uzun yıllardır eksikliği duyulan bu merkezler düzenledikleri etkinlikler, verdikleri burslar ve yürüttükleri projeler ile Bizans alanındaki araştırmalara destek sağlamaya başladılar. Koç Üniversitesi bünyesindeki kurulan merkezin ismi 2023 yılında Koç Üniversitesi Sevgi Gönül Bizans Araştırmaları Merkezi olarak değiştirildi.

Bizans tarihi, sanat tarihi ve arkeolojisi alanlarında yapılan güncel çalışmaların paylaşılacağı ortak bir platform oluşturmak amacıyla Boğaziçi Üniversitesi Bizans Araştırmaları Merkezi tarafından 18-19 Mart 2016 tarihlerinde “Türkiye’de Bizans Çalışmaları: Yeni Araştırmalar, Farklı Eğilimler” başlıklı bir toplantı düzenlendi. Türkiye sınırları içinde bulunan tüm Bizantologları bir araya getirmeyi hedefleyen bu konferansta sunulan bildirilerden oluşan bir seçki 2022 yılında bir kitap olarak yayımlandı.

2011 yılında Sofya’da düzenlenen kongrede İstanbul 1955 yılından sonra ikinci kez Uluslararası Bizans Çalışmaları Kongresi için aday oldu ancak 17 oy alarak 18 oy alan Belgrad karşısında seçimi kaybetti. Sofya'da Uluslararası Bizans Çalışmaları Komitesi başkanlığına seçilmiş olan Judith Herrin, İstanbul karşısında Belgrad’ın seçilmesini eleştirerek yeni görevinden istifa etti. Beş yıl sonra, 22-27 Ağustos 2016 tarihleri arasında Belgrad'da düzenlenen kongrede İstanbul, Münih ve Lefkoşa ile birlikte 2021'de düzenlenecek 24. Kongre için tekrar aday oldu ve seçildi. Türkiye’deki Bizans çalışmaları için bir dönüm noktası olarak değerlendirilen kongrenin hazırlıkları Bizans/Doğu Roma İncelemeleri Türkiye Ulusal Komitesi tarafından yürütüldü.

Geç Antik Çağ ve Bizans alanında çalışan akademik öğrenciler, araştırmacılar ve akademisyenler arasındaki iletişimi güçlendirmek ve etkileşimi ve iş birliğini artırmak amacını güden ve GABAM tarafından desteklenen bir öğrenci girişimi olan Bizantolog. 2019 yılında kurulmuştur. Türkiye’de Bizans alanında çalışan akademik çevreyi bir araya getiren bir bilimsel sosyal ağ oluşturmayı hedefleyen bu platform çeşitli etkinlikler ve yaz okulları düzenleyerek genç Bizans araştırmacılarını desteklemektedir. Bizantolog. ve Olympos Kazı Ekibi tarafından 2020 yılından itibaren her yıl düzenlenmekte olan Sinan Sertel Materyal Kültür Webinar Etkinliği Türkiye’deki Bizans alanındaki ilk lisansüstü öğrenci etkinliğidir.

Ayasofya’nın yeniden cami olarak hizmete açılması kararından kısa bir süre sonra, 18 Temmuz 2020 tarihinde Uluslararası Bizans Çalışmaları Komitesi tarafından yapılan açıklamada “COVID-19'un devam eden ve belirsiz gelecek etkisi ile miras yönetimi konularındaki diğer endişeler” sebebiyle 24. Uluslararası Bizans Çalışmaları Kongresi 2022’ye ertelendi ve yeri değiştirildi. Kongre 22-27 Ağustos 2022 tarihlerinde İtalya’nın Venedik ve Padova kentlerinde gerçekleştirildi.